تفاوت مدیریت پیمان و مدیریت طرح
مدیریت پیمان ( Management Contracting mc )، مدیریت کلی پروژه است شامل تمامی موارد: خرید و تهیه مصالح و تجهیزات موردنیاز، تجیز کارگاه و برچیدن کارگاه، تهیه یا اجاره ماشین آلات صنعتی موردنیاز پروژه و ابزارهای مورد نیاز برای کارگاه، تأمین نیروهای انسانی و اکیپ های عملیاتی لازم برای اجرای پروژه، مدیریت و سرپرستی عملیات فنی، اجرایی، مالی، اداری و …، اجرای تأسیسات مکانیکی و برقی پروژه، اجرای محوطه سازی محیط و تکمیل نهایی و کامل پروژه. کلیه عملیات ذکر شده در طی قرارداد پیمان به مدیریت پیمان واگذار می گردد. در طی قرارداد تمامی عملیاتی که برای اجرای پیمان و قرارداد لازم است تا به مرحله تکمیل نهایی برسد از طراحی اولیه تا ساخت نهایی و تکمیل پروژه بر عهده مدیریت پیمان است.
قرارداد مدیریت پیمان
در قراردادهای پیمان مدیریت تمامی هزینه های انجام گرفته در بخش ها و عملیات مختلف شامل، خرید، اجاره، تولید و تهیه و حقوق و دستمزد کارگران و اکیپ اجرایی پروژه بر عهده کارفرما است. فاکتورها و اسناد پرداختی مربوط به پروژه به کارفرما ارائه می شود تا هزینه توسط کارفرما پرداخت گرددو درصدی از کلیه فاکتورها و پرداخت ها به عنوان هزینه نظارت و مدیریت پیمان توسط مدیر پیمان از کارفرما دریافت می گردد.
در واقع در این روش مدیر پیمان به عنوان نماینده کارفرما در پروژه محسوب می شود و تمام تلاش خود را جهت اجرای بدون نقص پروژه و بهینه سازی هزینه ها می نماید و سودی برای خود در این رابطه در نظر نمی گیرد.
این روش یک روش مدیریتی اصلاح شده در راهبری و مدیریت پروژه ها محسوب می گردد و همچنین موجب افزایش سطح کیفی و ارتقا امنیت و اجرا صحیح پروژه ها و بهینه سازی و مقرون بصرفه شدن اجرای پروژه ها می شود و می توان سوددهی پروژه را برای سرمایه گذاران آن تضمین نماید. در حل حاضر این روش در بسیاری از پروژه های کوچک و بزرگ مورد استفاده قرار می گیرد و در گذشته نیز اینگونه بوده است.
روش مدیریت پیمان
در حقیقت در روش مدیریت پیمان کارفرمای پروژه شرکتی را به عنوان مدیر پیمانکاری اجرای پروژه انتخاب می نماید. و کلیه موارد مدیریتی مربوط به اجرای پروژه را به او می سپارد.
در نهایت بعد از انتخاب مدیریت پیمان توسط کارفرما و عقد قرارداد مدیر پیمان موظف به تعیین و مشخص نمودن مواردی مانند، نحوه و روش اجرا و انجام پروژه، مشخص نمودن و تهیه چارت سازمانی و نفرات و اکیپ اجرایی برای انجام پروژه و اقدام به استخدام و جذب نیروی انسانی برای اجرا، و در نهایت نظارت و مدیریت اجرای تمامی مراحل پروژه می باشد.
در نهایت مدیریت پیمان حق الزحمه و دستمز خود را از فاکتورها و هزینه های انجام شده برای پروژه به صورتی درصدی که توافق شده دریافت خواهد نمود. با مشاهده نمونه قراداد mc متوجه خواهید شد که این نوع قرارداد معامله ای برد برد برای هر دو طرف خواهد بود.
زیرا کارفرما نیازی به پرداخت هزینه های بالا سری نخواهد داشت و هزینه هایی که پرداخت می نماید نها مربوط به تهیه مصالح و متریال برای پروژه و دستمزد نیروی انسانی می باشد. این موضوع سبب بهینه شدن هزینه ها خواهد شد. مدیریت پیمان نیز هزینه ای را بابت پیمانکاران جز یا اجرای موارد مختلف پراخت نخواهد کرد و تنها به دلیل تخصصی که در زمینه مدیریت پیمانکاری دارد سود خود را از اجرای پروژه در یافت خواهد کرد.
مدیریت طرح چیست
در توضیح تعاریف مدیریت طرح و مدیریت پیمان ، به شرح مدیریت طرح می پردازیم. مدیریت طرح در واقع در مرحله طراحی یک پروژه تعریف می شود. برخلاف مدیریت پیمان که می تواند در هر یک از مراحل پروژه از طراحی تا ساخت و اجرا تعریف شود، مدیریت طرح تنها به مدیریت و استفاده از ابزارها و تکنیک ها و روش های لازم برای مدیریت طرح به گونه ای که طراحی در راستای رسیدن به اهداف نهایی کارفرما و ایجاد کننده طرح انجام گردد و با آنها همسو باشد اشاره می کند.
مدیریت طرح سبب می شود تا طراح هزینه، زمان و انرژی بهینه و یکپارچه ای داشته باشد و طرح در بهترین حالت و شرایط آماده سازی شده و سپس وارد مرحله ساخت و اجرا گردد. پیمانکاران ساختمانی که در این خصوص به فعالیت می پردازند معمولا به عنوان مجری طرح عمرانی شناخته می شوند.
مزایای روش مدیریت پیمان
- در صورتیکه مدیریت پیمان در اواسط فاز طراحی و یا زودتر به کار گرفته شود، با ادغام شدن درون تیم طراحی و هماهنگی با تیم طراح قادر خواهد بود تجربیات و مهارتها مربوط به ساخت را در طراحی ها اعمال نماید تا منجر به کاهش زمان، هزینه، اجرایی شدن بهتر طرحها و افزایش امکان آنالیز مهندسی ارزش در مراحل طراحی و ساخت گردد.
- با توجه به اینکه نظارت بر عملیات اجرایی پیمانکاران ساخت بر عهده مدیریت پیمان می باشد بنابراین نیازی به خدمات نظارتی مهندسین مشاور نیست.
- حضور مدیریت پیمان منجر به ایجاد هماهنگی مابین پیمانکاران ساخت و رفع مشکلات آنان به لحاظ عدم تداخل کاری می گردد.
- ارائه خدمات پشتیبانی به پیمانکاران ساخت منجر به تسریع عملیات اجرایی و همچنین پوشش دادن نقاط ضعف آنان میگردد.
- چون مدیریت پیمان مستقیماً در طراحی و اجرا شرکت نمی کند، می تواند فارغ از مسایل مستقیم اجرایی منحصراً به مدیریت، برنامهریزی و کنترل هزینه بپردازد.
- مدیریت پیمان همچون عضوی از تیم کارفرما، تمایلات سودجویانه پیمانکاری ندارد و تنها هدفش جلب رضایت کارفرما ، حفظ منافع آن است. در این روش رقابت شدیدی مابین پیمانکاران ساخت ایجاد میگردد، زیرا کار به بسته های کوچکتری تقسیم شده است و پیمانکاران با انجام صحیح و بموقع آن، سعی در به دست آوردن بسته های کاری بیشتری دارند.